Vadeli İşlemler ve Opsiyonlar

Vadeli İşlem ve Opsiyon piyasasında yatırımcılar daha küçük meblağlarla daha yüksek pozisyon alma imkânına sahiptir. Ancak kaldıraç etkisi, spot piyasaya göre daha yüksek getiri olasılığının yanı sıra daha yüksek bir kayıp riski de taşımaktadır.

Paylara dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri gündüz 09:30-18:10 saatleri arasında işlem görürken diğer türev ürünler 09:30-18:15 arasında işlem görmektedir. Ek olarak endeks, dolar/ons altın ve gümüş vadeli işlem sözleşmeleri akşam seansında da (19:00-23:00 saatleri arası) işlem görmektedir. Böylece diğer piyasaların kapalı olduğu akşam saatlerinde bile pozisyon alıp değiştirmek mümkündür.

Vadeli işlem ve opsiyon piyasasında gerçekleştirilen işlemlerde karşı taraf rolü (alıcıya karşı satıcı, satıcıya karşı alıcı) Takasbank tarafından üstlenilmektedir. Takasbank, işlemlerin tamamlanmasını garanti eder.

Takasbank‘ta tutulan Türk Lirası teminatlar, Takasbank Fon Yönetimi'nin faiz birikiminden yararlanmaktadır.

Vadeli İşlemler ve Opsiyonlar, geleneksel yatırım araçlarına göre daha az başlangıç yatırımı gerektirir. Az bir teminat yatırılarak ilgili aracın getirisinin (veya kaybının) tamamı elde edilir. Uzun veya kısa pozisyon alınarak, hem düşen hem de yükselen fiyat beklentisine yatırım yapılabilir. Uzun/Kısa pozisyon tanımı “Sıkça Sorulan Sorular” bölümünde verilmiştir.

• 09:30 - 18:15 saatleri arasında HSBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş. aracılığıyla; Hisse Senedi Endeksleri, Döviz, Altın, Gümüş ve Hisse Senedi bazında Vadeli işlem işlemlerinizi gerçekleştirebilirken, Opsiyon Sözleşmelerine ait işlemlerinizi sadece Hisse Senedi Endeksleri, Döviz ve Hisse Senedi bazında gerçekleştirebilirsiniz.
• 19:00'da başlayacak Akşam Seansı ile Endeks Vadeli İşlem Sözleşmeleri (BIST 30, BIST Likit Bank ve BIST Likit 10 Bankalar Dışı), Dolar/Ons Altın ve Gümüş Vadeli işlemlerinizi saat 23:00'a kadar yapabilirsiniz.

Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmeleri Emir Tipleri

• Limit Emir: Fiyat ve miktarın girildiği emir türüdür. Belirlenen limit fiyat seviyesine kadar işlem gerçekleştirmek için kullanılır. Emrin kalan kısmı ise fiyat ve zaman önceliği sırasına göre pasif olarak bekler.
• Piyasadan Limite Emir: Fiyatsız olarak sadece miktar belirtilerek girilen emir türüdür. Yalnızca piyasadaki en iyi fiyat kademesinde bekleyen emirlerle eşleşir. İşlem olarak gerçekleşmeyen kısım son işlem fiyatına göre limit emir olur ve emir defterine pasif emir olarak yazılır.
• Şarta Bağlı Emir: Bu emir türü, emri giren tarafından ilgili sözleşme için belirlenen fiyattan (aktivasyon fiyatı) ya da alış emirleri için daha yüksek ve satış emirleri için daha düşük fiyatlardan piyasada işlem olması durumunda, emrin işlem sisteminde aktif hale gelmesi amacıyla kullanılır. Şarta bağlı emir türünün kullanılması durumunda, emir giriş yönteminin yanı sıra aktivasyon fiyatının da belirtilmesi zorunludur.

• Günlük: Emir, girildiği günde geçerlidir ve işlem gerçekleşmezse gün sonunda iptal edilir.
• Kalanı İptal Et (KİE): Fiyat ve miktar belirtilerek girilen ve emrin girildiği anda karşılanmayan bölümünün otomatik olarak iptal edildiği emir türüdür.
• İptale Kadar Geçerli (İKG): Emir girildiği seanstan itibaren iptal edilene kadar geçerlidir. Bu emir süresi seçildiğinde, emrin iptal edilmediği ve eşleşmediği durumda, emir sözleşmenin vade sonuna kadar geçerli olur ve vade sonunda sistem tarafından otomatik olarak iptal edilir.
• Tarihli: Emir, işlem sistemine girilirken belirtilen tarihe kadar geçerlidir. Belirtilen tarihe kadar eşleşmezse ya da iptal edilmezse, bu tarihte gün sonunda işlem sistemi tarafından otomatik olarak iptal edilir. İşlem sisteminde, sözleşmenin vade sonundan daha ileri bir tarih girilmesine izin verilmez.
• Gerçekleşmezse İptal Et: Girildiği veya aktif olduğu anda, pasifte karşı tarafta bekleyen emirlerin durumuna göre emrin tamamının gerçekleşmesi, aksi takdirde tamamının iptal edilmesi için kullanılan emir türüdür.